Պարույր Սևակի ասույթները
***
Այո,մեր նախնիները մեզ և աշխարհին փոքր ժառանգությու չեն կտակել:Բայց մենք պիտի հասկանանք և հասկանալով չմոռանանք երբեք,որ մեր ժառանգության մեծագույն գանձը մեր լեզուն է:
***
Ով պատմություն ունի`չի կարող հետ չնայել:
Ով անցյալ ունի`չի կարող հիշողություն չունենալ:
***
Բանաստեղծը սովարական մարդ չէ,որ խոսի միայն իր անունից...Բանաստեղծը ծնվում է խոսելու իր բերանով,բայց բոլորի անունից,իր կենսագրությունից,որկենսագրությունն է հասարակության ու դարաշրջանի...
***
Չկա ավելի խոր զգացում,քան հայրենասիրությունը:Եվ սխալվում էին հները`կարծելով,թե <<սերը կույր է>>:Համենայն դեպս,չի կարող կույր լինել սիրո այն տեսակը,որ հայրենիքն է հարուցում,այն էլ մի այնպիսի հայրենիք,որպիսին մերն է:
***
Մեր բանաստեղծությունը տվել է գլուխգործոցներ,որոնք մեր հոգու թարգմանությունը լինելով`խոսում են հանուր մարդկության հոգու հետ:
***
Հանճար լինելուց առաջ և լինելու համար պետք է նախ մարդ լինել,ինչպես որ համամարդկային լինելուց առաջև լինելու համար հարկավոր է նախ լինել մարդկային,որովհետև ճահճուտում ոչ միայն լոտոս ,այլև սովորական ջրաշուշան էլ չի բուսնի,ինչպես որ հոտած ջրափոսերում էլ չի աճի փշոտ կողակ անգամ,էլ ուր մնաց իշխան- կարմրախայտ:
***
Ինքնատիպ կարող է լինել միայն այն բանաստեղծը,որ իր նոր ասելիքը արտահայտում է նոր ձևով,որ իր նոր գինին լցնում է նոր տիկի մեջ:
***
Լավ է ասել Էքզյուպերին.<<Սիրել,չի նշանակում միմյանց նայել>> և,կավելացնեի ես,հիանալ միմյանցով:բայց սքանչելի է շարունակությունը.սիրել նշանակում է <<նայել միևնույն ուղղությամբ>>:Ուրեմն և եկեք քիչ նայենք իրար և ջանանք նայել միևնույն ուղղությամբ, նույն ուղղությամբ,որով ընթանում է համաշխարհային արվեստը:
***
Ավելի լավ չէ լինել լավ ընթերցող,քան թե վատ բանաստեղծ,քան թե...վայ-բանաստեղծ, որովհետև եթե գրականությանը նայենք խորաթափանց հայացքով,չենք կարող չնկատել,որ լավ ու վատ բանաստեղծներ չեն լինում,լինում են բանաստեղծներ ու վայ-բանաստեղծներ,քանի որ բանաստեղծությունն էլ` Հ.Պարոնյանի խոսքով ասած`<<կամ լավ ըլլալու է,կամ բնավ ըլլալու չէ>> ...
***
Իսկական գրողը,եթե նույնիսկ կամենա էլ,չի կարող չլինել ազգային: Դա բացառված է:Բայց ազգային մեծ գրող դառնում է միայն նա,ով ուղնուծուծով հասկանում է,որ ինքը նաև մարդկայնության զավակն է,ոչ թե միայն որևէ ազգի:
***
Ոչ թե մեռած ճշմարտություն,այլ թրթռուն հույզ,ոչ թե սառն բանականություն,այլ կենդանի զգացմունք,-ահա թե ինչը պիտի կազմի պոեզիայի նյութը...
***
Ճշմարիտ բանաստեղծի գործը նույնն է,ինչ գմբեթի որմնանկարումը:
***
Նորարար ծնվում են և ոչ թե դառնում:
***
Այո,մեր նախնիները մեզ և աշխարհին փոքր ժառանգությու չեն կտակել:Բայց մենք պիտի հասկանանք և հասկանալով չմոռանանք երբեք,որ մեր ժառանգության մեծագույն գանձը մեր լեզուն է:
***
Ով պատմություն ունի`չի կարող հետ չնայել:
Ով անցյալ ունի`չի կարող հիշողություն չունենալ:
***
Բանաստեղծը սովարական մարդ չէ,որ խոսի միայն իր անունից...Բանաստեղծը ծնվում է խոսելու իր բերանով,բայց բոլորի անունից,իր կենսագրությունից,որկենսագրությունն է հասարակության ու դարաշրջանի...
***
Չկա ավելի խոր զգացում,քան հայրենասիրությունը:Եվ սխալվում էին հները`կարծելով,թե <<սերը կույր է>>:Համենայն դեպս,չի կարող կույր լինել սիրո այն տեսակը,որ հայրենիքն է հարուցում,այն էլ մի այնպիսի հայրենիք,որպիսին մերն է:
***
Մեր բանաստեղծությունը տվել է գլուխգործոցներ,որոնք մեր հոգու թարգմանությունը լինելով`խոսում են հանուր մարդկության հոգու հետ:
***
Հանճար լինելուց առաջ և լինելու համար պետք է նախ մարդ լինել,ինչպես որ համամարդկային լինելուց առաջև լինելու համար հարկավոր է նախ լինել մարդկային,որովհետև ճահճուտում ոչ միայն լոտոս ,այլև սովորական ջրաշուշան էլ չի բուսնի,ինչպես որ հոտած ջրափոսերում էլ չի աճի փշոտ կողակ անգամ,էլ ուր մնաց իշխան- կարմրախայտ:
***
Ինքնատիպ կարող է լինել միայն այն բանաստեղծը,որ իր նոր ասելիքը արտահայտում է նոր ձևով,որ իր նոր գինին լցնում է նոր տիկի մեջ:
***
Լավ է ասել Էքզյուպերին.<<Սիրել,չի նշանակում միմյանց նայել>> և,կավելացնեի ես,հիանալ միմյանցով:բայց սքանչելի է շարունակությունը.սիրել նշանակում է <<նայել միևնույն ուղղությամբ>>:Ուրեմն և եկեք քիչ նայենք իրար և ջանանք նայել միևնույն ուղղությամբ, նույն ուղղությամբ,որով ընթանում է համաշխարհային արվեստը:
***
Ավելի լավ չէ լինել լավ ընթերցող,քան թե վատ բանաստեղծ,քան թե...վայ-բանաստեղծ, որովհետև եթե գրականությանը նայենք խորաթափանց հայացքով,չենք կարող չնկատել,որ լավ ու վատ բանաստեղծներ չեն լինում,լինում են բանաստեղծներ ու վայ-բանաստեղծներ,քանի որ բանաստեղծությունն էլ` Հ.Պարոնյանի խոսքով ասած`<<կամ լավ ըլլալու է,կամ բնավ ըլլալու չէ>> ...
***
Իսկական գրողը,եթե նույնիսկ կամենա էլ,չի կարող չլինել ազգային: Դա բացառված է:Բայց ազգային մեծ գրող դառնում է միայն նա,ով ուղնուծուծով հասկանում է,որ ինքը նաև մարդկայնության զավակն է,ոչ թե միայն որևէ ազգի:
***
Ոչ թե մեռած ճշմարտություն,այլ թրթռուն հույզ,ոչ թե սառն բանականություն,այլ կենդանի զգացմունք,-ահա թե ինչը պիտի կազմի պոեզիայի նյութը...
***
Ճշմարիտ բանաստեղծի գործը նույնն է,ինչ գմբեթի որմնանկարումը:
***
Նորարար ծնվում են և ոչ թե դառնում:
Комментарии
Отправить комментарий